bylina, geofit (G bulb), do 40 cm wys., liście dolne w przyziemnej różyczce, lancetowate, łodygowe łuskowate, kwiatostan kilku-kilkunasto kwiatowy, kwiaty różowo-purpurowe, dwie zewnętrzne działki okwiatu skierowane w bok i ku przodowi, trzy wewnętrzne tworzą luźny hełm, warżka wachlarzowata, brzegiem karbowana, jasna albo słabiej lub mocniej purpurowo paskowana, II-V, owocem torebka
zarośla, suche murawy, pastwiska
gatunek dosyć zmienny, wyróżniono kilka podgatunków i odmian